راه کار ایران پس از سوئیفت

راه کار های ایران پس از توقف خدمات‌دهی سوئیفت

ایران بعد از قطع دسترسی به سوئیفت چه راه حلی دارد و چگونه می تواند تبادل مالی خود را انجام دهد؟.

پس از اعمال تحریم‌های مجدد توسط آمریکا، زمزمه‌های توقف مجدد فعالیت سوئیفت و کارگزاری بانک‌های دنیا در ایران به گوش می‌رسد. این احتمال وجود دارد که این بار شاید همچون تحریم سال‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ شدید نباشد. زیرا بسیاری از کارشناسان بر این باورند که راهکارهایی برای نادیده گرفتن سوئیفت وجود دارد که این بار قطع آن از شبکه بانکی تاثیر آن‌چنانی نخواهد داشت.

در تحریم‌های گذشته با قطع سوئیفت شرکت‌های ایرانی مجبور شدند از روش‌های جایگزین هزینه‌بر و کم‌سرعت حواله بانکی استفاده کنند. طبق گزارش‌ها، طرح تحریم مجدد ایران توسط ایالات‌متحده می‌تواند سرمایه‌گذاری را در ایران با مشکل مواجه کند اما اگر ایران قادر باشد صادرات نفت خود را از راه‌های مختلف ادامه دهد تحت فشار قرار نخواهد گرفت.

بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که اگر ایران از سیستم سوئیفت خارج نشود فشارها همچون گذشته نخواهد بود و خسارت گذشته را نخواهد داشت. در صورت تحریم سوئیفت و اخراج بانک‌های ایرانی از این سیستم، موسساتی که با بانک‌های ایرانی همکاری می‌کنند نیز مشمول مجازات تحریم خواهند شد و منابع مالی آنها در آمریکا مسدود خواهد شد و فعالیت آنها در آمریکا نیز با مشکل مواجه خواهد شد.این موضوع می تواند به اقتصاد ایران ضربه بزرگی بزند.

بنابراین توقف خدمات سوئیفت به بانک‌های ایرانی می‌تواند فعالیت‌های اقتصادی ایران را با مشکل مواجه و آن را فلج کند. اما چنانچه ایران به دنبال راه‌حل جایگزین برای ادامه مبادلات ارزی خود باشد می‌توان امید داشت که از معضلات اقتصادی ایران کاسته می‌شود.

پیش از اعمال تحریم جدید، تعدادی از مقامات در دولت آمریکا گروهی را تشکیل دادند که دسترسی ایران به سیستم سوئیفت را حفظ کنند. از طرف دیگر مخالفان حفظ دسترسی ایران به سوئیفت معتقدند اگر از دسترسی ایران به سوئیفت جلوگیری نشود، ایران یک راه نجات خواهد داشت که تحت فشار تحریم‌ها قرار نگیرد. همچنین پیش از اعمال تحریم‌های جدید، تعدادی از مقامات بلندپایه سوئیفت با مقامات آمریکا دیدار داشتند که از حفظ دسترسی ایران به این سیستم بانکداری بین‌المللی اطمینان حاصل کنند زیرا از طریق آن مبادلات تجاری با کشورهای اروپایی امکان‌پذیر خواهد بود.

در این راستا نیز بسیاری از مقامات اتحادیه اروپایی به دنبال حذف تحریم ایران توسط سوئیفت هستند که از طریق آن بتوانند به همکاری خود با ایران ادامه دهند.قرار است این ساز و کار در جریان اجرای تحریم‌های آمریکا علیه ایران، تجارت و تبادلات مالی و بانکی با ایران را امکان‌پذیر کند.

سوئیفت به عنوان یک سیستم یک پارچه بی طرف مالی بین المللی٬ابزاری برای سواستفاده آمریکا؟

با توجه به تمامی مناقشات صورت‌گرفته در زمینه تحریم سوئیفت، این سازمان در بیانیه‌ای اعلام کرد در راستای حمایت از انعطاف‌پذیری و یکپارچگی سیستم مالی جهانی، به ‌عنوان یک اپراتور بی‌طرف خدمات جهانی، دسترسی برخی از بانک‌های ایران را به سیستم خود قطع می‌کند. این حرکت، با وجود عدم تمایل از طرف ما، در جهت پایداری و یکپارچگی سیستم مالی جهانی انجام شده است.

مخالفان این اقدام سوئیفت اعلام کردند که سوئیفت، بازوی اعمال قدرت دولت آمریکا شده است. بدین‌صورت که سیستم مالی کنونی،‌ ابزاری شده است برای توسعه قدرت‌نمایی آمریکایی‌ها. همچنین برخی دیگر گفته‌اند که سوئیفت، به عنوان یک سیستم، خون جاری در پرداخت‌های بین‌المللی محسوب می‌شود. چنانچه هرگونه محدودیت در این سیستم اعمال شود، در بی‌طرفی این سیستم اثرگذار خواهد بود که غیرقابل قبول است.

امروز ایران و در آینده روسیه و پس از آن چین، در معرض این محدودیت‌ها هستند. در همین راستا بریتانیا، آلمان و فرانسه به‌عنوان متحدان همیشگی آمریکا، در بین پنج کشوری هستند که به دنبال سیستمی برای تبادل مخصوص با ایران و شرکت‌های آن هستند. این سیستم با عنوان اس‌پی‌وی۲ در جهت تسهیل تجارت شرکت‌های خارجی با ایران طراحی شده است.

ارز های دیجتالی جایگزین سوئیفت؟

برخی دیگر از متخصصان اعتقاد دارند که استفاده از بازار ارزهای رمزنگاری شده می‌تواند به عنوان راه‌حل عملی برای جایگزین کردن سیستم سوئیفت شناخته شود. بدین‌صورت که مردم عادی می‌توانند با استفاده از این ارزها تا حدودی مشکلات تبادل مالی خود را برطرف کنند. البته لازم به ذکر است خرید و فروش ارزهای دیجیتال و تبادل آنها نیز به خاطر تحریم برخی از صرافی‌های آنلاین، با مشکلاتی مواجه خواهد بود.

استفاده از ارزهای دیجیتالی می‌تواند به دور زدن دلار و در نتیجه دور زدن تحریم‌ها کمک کند. زیرا آنها می‌توانند به عنوان جایگزین سوئیفت مورد استفاده قرار بگیرند. بدین‌صورت که تکنولوژی بلاک‌چین و سیستم نهاد مالی ویژه توسط کشورهای اروپایی قادر خواهند بود به عنوان راهکارهای جایگزین مورد استفاده قرار گیرند. روسیه نیز از طریق سیستم پرداخت بلاک‌چین توانسته است سیستم جایگزین سوئیفت را برقرار کند و از دلار در معاملات خود استفاده نمی‌کند.

ارزهای رمزنگاری‌شده همواره به عنوان یک ‌راه‌حل نو برای رفع مسائل و مشکلات فعلی در بازار حواله مطرح شده است. همواره افراد در سطح جهان به دنبال یک سیستم پرداخت سریع، امن و کم‌هزینه بوده‌اند که استفاده از ارزهای رمزنگاری‌شده برای تسویه مبادلات پولی می‌توانند این خواسته‌ها را برآورده کنند. استفاده از بلاک‌چین می‌تواند سرعت فرآیندهای پرداخت خارجی را افزایش دهد و این فرآیندها را ساده کند.

یکی دیگر از مزایای مهم بلاک‌چین، جلوگیری از هکرها و کلاهبرداران برای تقلب است. تراکنش‌ها در بلاک‌چین همواره ثبت می‌شوند و هرگونه تلاشی برای تقلب و تغییر مقادیر تراکنش ثبت‌شده به ‌سادگی قابل ‌تشخیص است.

همچنین تا پیش از این هزینه‌های حواله پول چیزی حدود پنج درصد محاسبه می‌شد اما استفاده از بلاک‌چین این هزینه‌ها را به کمتر از یک درصد کاهش می‌دهد. در چنین شرایطی هماهنگی و تطبیق راه‌حل‌های مالی مبتنی بر تکنولوژی بلاک‌چین می‌تواند باعث افزایش مشارکت مالی و رشد بازارهای سرمایه در سطوح جهانی شود.

سیستم بلاکچین ارزان تر٬سریع تر٬ایمن تر و با دقت بالاتریاز سوئیفت می باشد.

در همین راستا نیز گفته شده است که سوئیفت ۲۲ بانک جهانی را به شبکه بلاک‌چین خود متصل کرده است. این اقدام این امکان را برای بانک‌ها فراهم می‌کند که حساب‌های بین‌المللی خود را به صورت آنلاین هماهنگ کنند. این اقدام باعث می‌شود که بلاک‌چین به شکل دقیق مورد نظارت قرار بگیرد. بنابراین استفاده از تکنولوژی بلاک‌چین می‌تواند تا حدودی جایگزین مناسبی برای سوئیفت در ایران باشد و از معضلات پس از تحریم سوئیفت بکاهد.

و اما کلام آخر!

در آخر لازم به ذکر است که اگر سیستم سوئیفت به کلی روابط بین‌بانکی بانک‌های ایران را قطع کند، روابط بانکی ایران از حالت متعارف خارج شده و همچون تحریم‌های گذشته مبادلات بین بانک‌ها با مشکلات زیادی روبه‌رو خواهد شد. اما از طرف دیگر بسیاری بر این اعتقادند که تحریم‌های مجدد در هر صورت بر نوع روابط بانکی اثرگذار بوده و در انتقال پول و دارایی‌ها مشکل ایجاد می‌کند.

به طور کلی برخی معتقدند در صورت قطع سوئیفت و تحریم‌های بانکی ایران، شرایط اقتصادی ایران بهتر از شرایط تحریم‌های گذشته در سال‌های ۱۳۹۰ خواهد بود زیرا در آن زمان تحریم‌ها طبق یک موافقت جهانی در شورای امنیت صورت پذیرفت، در صورتی که تحریم‌های کنونی یکجانبه خواهد بود که در نتیجه آن اثرگذاری کمتری خواهد داشت زیرا می‌توان از راه‌های جایگزین و با دیگر کشورهای جهان استفاده کرد.

منبع : تجارت فردا